Sunday, 18 November 2018

Kokbwkhal-3


BOROK EBA TIPRASA DOPHANI NI KWCHWNG
HODA SNAM THANI ANI KOK KISA


           Dictionary eba kokrwbam o DOPHA hwnwi kokthai thaisa tong o. A kokthai ni kokmung  joto bororok  ni thani kubuino belai khe nangmani no. O hayungo dophano podrepod khe khagwi rwjakmarok nugo – Engrej, Bangali, Marathi, Assamia, tei Borok eba Tiprasa akorok hwnwi. Ani ih swimungo, Borok Dopha eba Tiprasa Dopharok ni kwchwng Hoda snam na kokbokhri eba kokbothoma no twiwino je man sasak swina saktharano. Joto Dopha ni no kaisa baithang hukumu, hodani tangmung-twimung, kerong –raida,  rang halok, tongkwthar eba dorma, abohrok no kokthaisa bai sana thang khe ba, Hoda ni tolmwng – twihmwng. A Hoda ni tolmwng – twihmwng no  naithok khe snamwi tisa thani rajniti bodol eba motha, swrwngnairok ni motha tei kubun mel eba hoda no rwgwi khajak motharok ni simi no barja ahai ya. Tamo ni hwn khe, ang, nwng, boh – joto no twiwi se hoda. Hakhe chwng bo joto no hoda ni no khoroksa. Chwng joto no swkangwi phaina nango. Janija dopha no mwthangwi tisa nani bagwi jani bai ja dophani bororok ni no barja tongo, tei bohrok no bwskango yapri sethai. Sakani salai mwngo rwksawi nai khe nuk jak o, hoda wng kha khoroksa tei khoroksa bai kwrwng lai jak tei kwrwng o kwrwng, sijak-nukjak bororok. Tamo khe, bororok wng kha hoda bai toljak langma. Kebo saichung tongwi man ya. Hoda o no joto chwrai toro logo, tei thinango hoda ni barjaphang, Sinai-nuknai tei kaham mwngnang borog wng wi sinijago. Aboni kokmwng wng kha joto bororok  no hodano twiwi sai man na nango hwn ma se. Hoda no twi wi sana thang thani nukhung ni kok saya wi chukya. Tamo khe nukhung wng kha hoda ni no kaisa biphring. Nukhung ni bugra wng kha Ma-Pha. Baithang ni bwsarokno borog mwnwiso khlaiwi tisa thani ma-pha tei nukhungo tong nai joto bororokni no barja kotor kuk. Tamo ni hwn khe nukhung wng kha chwrai rok ni rwngnok yaphang. A rwngnok ni no bohrok twrwk twrwk podrepod  swrwngmwng manwi kotor hoda ni khoroksa kaham mwngnang borog hwnwi snijago tei achuk khamplai mano. Nugo, hoda no saimanjak bororok, tong kaham eba tong kwchwng, kwrwng, sijak nukjak, nukhung ni chwrai rok no hoda o bo kaham borog wng wi bacha o. Tei joto bororok no bohrok bai kaham halok bo narwgo. Phiya baksa baksa khe tongmwng kaham  eba tong kwchang tong na naiya. Hakhe hoda o dalnwi tongdal nukjago, dalsa tong kaham eba tong kwchang tei dalsa khe tongmwng hamya. Phiya ba, tabuk ni jora o uanamasingsa kok wng kha, kwrwng, sijak-nukjak, nukhung ni chwrairok phano hwn di, siya-rwngya nukhung ni chwrairok phano hwn di joto no tongmwng hamya o yapri rwjak. Tamo ni hwn ba tabok ni chwrairok hoda no twi wi mwngsa phano sawi manya. Abo simi ya, tabuk baksa baksa nukhung ni ma-pha rok bo hai no hoda no twi wi sawi man bai thaya no kwbang kuk. Hakhe hoda ni chwrai rok mo’ hai tongmwng hamya tei loi hamya o kubul mani uklogo ma-pha rok no yaphang,  abo kebo gosi ya wng wi man glak. Chwng tumung no a hamya tongkhor no kaham khlai wi tisa wi manya hwn khe chini eba borok dopha rok ni thinang mwnak jak tei krima singsa o sogwi mano karwi tei mungsa phano wng glak.

            Tabuk ni chwrai rok no  hoda, hukumu-mukumu, rang halok, tong kwthar tei rajniti rokno twi wi saiman rwthai chwng joto ni no barja tongo . Joto ni thani nakar sanwi no ih kok kisa masasinai wng kha, hoda ni baksa baksa kwrwng, sijak-nukjak, uansokna kwrwng, ukti gwnang hwnwi borom manjak eba mwngnang borokrok baithang ni bagwi simi no unsokwi kul paiya, sak sak ni chwrai rok no bahai khe thinang o Doctor, Advocate, Engeneer, TCS.Officer, lecturer, snamwi man no hwnwi. Kami amchoi  phaiching o mukphliksa swk pha no nahor ma kwrwi. Bohrok ni a uansukmwng belai no kaham tei yachak thok. Phiya bohrok sai de man manya abo le siya, tamo khe boh bo hoda ni no khoroksa. Kokthaisa no sai mano, dopha o hoda no tolmwng, twihmwng rok tumung no kaham tongkhor eba kaham tei kwchang kwchang wng ya khe, bohrok ni a uansukmwng sai sai saktharwi bo mwngsa o chuk glak. Bohrok ni a emang,  emangno tongrwg wi thang nai. Tumung no emang no mwthang khlaina muchuk kha hwn khe,  sak chanai uansokmwng no khibina nang nai tei dopha ni chanai no kotor kuk khe ma nuk nai, Rajniti ni adong, swrwng nairok ni adong, Sorkari sebuk rok ni adong – joto bwkhak ni adong rok ni phaiching o no abo yaksi sulhor jakwi thango. Omo simi ya, chini hoda o baksa baksa bororok tongo, bohrok dopha ni ih tabuk ni hoda ni tolmwng- twihmwng no Kaitor ni thani yapharwi rwkha. Tei salai o, dopha ni tabuk ni ih jora rok tei hoda ni tolmwng- twihmwng rok abo Kaitor ni no lila. Jora sok phai khe abo Kaitor no bebak kaham khlai nai. Hakhe oro kokthaisa sana muchuk kha, poito tei samwng – ih kokthai thainwi ni kokmwng no juda juda. Au Kaitor ni thani poito khlai na le belai no nang o. phiya ba samwng bo khlai na le nang ble ! Bebak o no tumung no poito khlai ma bai no wngwi thang kha hwn khe ‘samwng` hwnwi kokthaihaino sajak glak kha mun. Yakumu hai phunugwi saimano, khoroksa swrwngnai Saraswati mwtai no eba Jisu Khristono eba Mwtai Srikrishna no khulumwi, suriwi tongwi chukkha khe poriyawi no pass khlaiwi man kha mun ! English o kokbwkrai kok thaisa tongo – “God helps who helps themselves”. Tei Kwthar Bible o bo tongo, “Phola kwrwi mang kwthwi wngtwi samung kwrwi poito bo kwthwi” (Jakob 2:26) Aboni kokmung wng kha, Poito kwrwi samung tei samung kwrwi poito – kwnwnwi no kwthwi bai baksa. A kokthai thainwnwi no thaisa tei thaisa bai kwrwnglaijak. Hakhe sawi no man kha, je borog samung khlaiyawi surima simi bai no paijagwi tongnai, bohrokni uansukmwng bebak mwngsao no chukya tei kwthar Bible ni a kok no sak nangya wngma se kwlaio.

            Tabuk jorao dophani jwngjal kotorkuk nukjagwi tongma wng kha – sak bai sak kwthalai manya tei thansa kwrwi. Haino se borog bang thani hasteo chini dopha eba Tiprasarok jotoni slai kisa kuk. Hwn ba, rajniti bodol eba motha kheba naikhe bangma saka base bango.

            Baksa ba Regional Party, Baksa ba National Party tei Baksa ba National Party bai bisingtwi halok narwgwi him o akorok akorok. Bohrok ni rajniti ni tongmwng chamwng eba tangmung twihmung tei samungrok pherlaio. Kaisa tei kaisa bai mwngsa salai kuklai tei kwrwnglaima kwrwi. Jani tongthok twi tonglaio.

            Omono karwi bo, jora jorao kaisa tei kaisa ni phaising kok khitar laio, hadul khitar laio, musu laio, tei kok hamya salai kok bang laio. Omorok  chongmari ni jora rogo kwbang kuk kukjago. A khitar laima salsa mo jora sogwio, a jora bodol (party) ni kok pogwi baithangni tongmung chahmung ni simi chengsawi phai khe bini nukhung ni bororok suda no yok nani lam kwrwi wngwi thango. Jora jorao mo hai bo nugo, sak ni motha eba bodol o achukthaino twiwi sek laimani, b’kha thansa, kok thaisa wngwi man ya akorok akorok. Joto rajniti bodol ni adongrok no dopha kwma mani kok, dopha thangnani kok, dopha hamna chanani kok, dopha satok pitok ni kok aro uro, lukuthumo, thwngkhola o sawi kok pin laio. Hakhe tabuk b’khao swngmung phaio, tamo ni bangwi tabuk rajniti bodol bang nani nang kha? Sak chanani no twiwi de ? Wng ya khe ba, achukthai seklaiwi de? Wng ya khe ba, tongmung chahmung pherlaimani bagwi de ? Wng ya khe ba, chaya samung bwtangrok ni bagwi de? Akorok akorok. Tumungno dophani kokno kotorkuk wng kha khe omo hai gain eba kokmwsarok tei sal bwswk tongnai ? Chwng muito narwk thai jeswk sal jora chwng thansa wngwi man yakhe, aswk sal no chini emang emang wngwi no tong rwgwi thangnai. Omo swk  bai pai ya, dophani durukung hwnwi yaksi kaijaknai a swrwngnairok ni bodol eba mothabo a sraimung ni yak ni yogwi man glak. Tei bo, dophao mo hai baksa baksa swrwngnai bodol tei rajniti bodol rok tongo bohrok baithangni sini mung suda rwna kirijak laio. Bohrok  buini yak ni phutla se. Phutla ni mokol tongo phiya mokol nuk ya, bukhuk tongo phiya kok sawi man ya, khunju tongo phiya khna ya –omo hai motha eba bodol ni adong rok bo phutla hai no. “Yes Boss” hwnwi sana no karwi mwngsao  chuk ya. Khnao, Khitorrok langmao kwbangma no thwio.Borog thwiblang se bohrok ih kokmung no sawi man ya. Bororok thwinani bagwi no ih swngsaro achaiwi phaio. Abono soi kubui ni thwimung. Tei je borog mwngsa manani muchungwi tei thwinano kiriwi kubui no tatal hwnwi bui ni thani khorok bomo -  a kirimung bo dalsa thwimung no. Omo hai khe no a bororok  langma o kwbangma no thwi thwio. Bangla bai kokbwkrai kokthaisa tong o," AeÉ¡u যে  করে  Bl AeÉ¡u ­যে সহে  ah Oªe¡ a¡l যেন  a«Zpj দহে '. Ih kokbwkrai ni kokmungrok no bohrok bahai khe buchi  abo bohrok no sai man sinai. Tongsithwng  hakhe, omo thaisano sasiano, saka ni a kokbwkrai ni kokmung no bohrok uaisa ya, uainwi ya kwbangma no poriwi saiman na khlai si thun.


Paithago omono no sawi mwthak siano, borok dophani joto rajniti bodol eba mothani adongrok sakchanani, sak hamnani no yakarwi dopha ni bangwi thansa wngwi kaisa saklomo no bachana nang nai. Logeo joto naisleb laima, musu laima, khitar laima mwthagwi bwkhano pheharwi swkangwi phaina nangnai. Rajniti bodol eba motha simi ya, swrwngnairok ni motha, hukumu motha, tong kwthar motha tei mel eba hoda bai kwrwngjak kubun motharok bo joto natha uansokmung rok no yakarwi swkangwi phaina nang nai. Tamo ni hwn ba, jeswk sal jora no chini bising o chwng thansa khe chabjagwi man ya sak, dopha o hoda ni tolmung, twihmung kaham kwchang wnglak. Logeo kubui no rwktharwi tei naisleb, musuma no khibiwi  barja twiwi no belai sakthar laina nang nai. Baithang ni dopha no mwthang thani kubun dophani phaiching kisilwi naisahorlaiwi chaglak. Tamo ni hwn ba, boh bo bini dophano twiwi no uansuk sni uansugwi uansukmungo lomjak.
 (Bengali kok bai Kokbwkhal swinai – Ratan Debbarma abohno Kokborok kok bai kok philnai – Susanta Debbarma)

No comments:

Post a Comment