TIPRASA KAMIROKNI MWNGNI UKLOGO "BARI" KOKTHAI THEPAWI SWIJAKMANI TEI ABOHROKNI JWNGJAL
Salsa Osa Mwtai ni jorao Kailashahar bwkhak lam rimani.
Lamao kwbangma haphar tei kamirokni mungrok mokolo kwlai kha. Phiya mungsa
bwkhago ani b’kha belai nang kha - borok dopharokni kamirokni mung
ni uklogo “BARI” kokthai thepawi swijak mani. Abo hai ang Tripura ni salthang,
salgra bebak bwkhak phaichingo no nuk kha. Bebak phaichingo no nugo, romdi
Shikari Bari, Dhupi chara Jugendra Bari, Hodra Bari akorok.
Kubui khe uansugwi nai khe uanathai le aswk mungsa kok le
kwrwi. Tamo ni abo wngkha kisa khursawi nai kheno omo saimano, aigio borokrok
eba Tiprasarok jeba wngwi bo wng khana kok uanjwi kok no twiwi aswk saiman
thaya eba rwngya. Tei Tumung no kebo swng kha hwn khe, Aaponar bari kuthai?
Aphuru kok phirogo, ‘Aamar bari – amuk bari’. Kisa uansugwi nai khe kok phirok
thani mungsa phano chaya le rutugui man ya.
A jora rogo (aigio) borok dopharok ni kami nok gana gini
uanjwi kwrwi tei swngmungo swngnai ni twih no kok phirokthai tongo. Tamo ni hwn
khe kok uanjwi man yaba borokrok uansuk kha kamino no ‘Bari’ hwn na
hwnwi. Hakhe automatically kok phirokjagwi thango, ‘Aamar bari –
amukbari.’Akorok. Village Surveyer baburok bo abo hai no kami ni mung ‘Raio’ a
jagao survey khlaiwi thango ‘Raiya Bari’, Twihorchwng no ‘Taiharchung Bari’
akorok.
Tei baisao khe, kamirok ni bumung philmani tei kok uanjwi
kok bai slaiwi pharwi khibi mani. ‘Mayungtwisa’ kami ni mungo ‘Hatichara’. Tamo
khe kokborok kokmung bai MAYUNG wng kha HATI tei TWISA wng kha CHHARA.Tei
Kamikwtal wngwi thang kha ‘Noabari’. Omo hai khwlaiwi kwbangma kami, hathi,
twisa, twima, hathai, hapung tei hapharrok ni mungrok philjagwi thang bai kha
tei philjagwi tongo.
Tabukni ih computer ni mol o bachawi bo kwbangma no nuk kha
kami mungrok ni uklogo ‘Bari’ kwrwi phano se ‘Bari’ kokthai swi bai mani rok.
Romdi, omo kaisa loi ni bemar hai se wngwi thang sio chini borok dopha eba
Tiprasarok ni thani.
Omo hai khwlaiwi borokrok ni mungrok bo swlaijagmung a Ha
Bubagra rok ni simi no chengjagwi phai kha. Tripura ni paithak bwkhak rok ni Ha
Bubagrarok ni mungrok bo kok uanjwi bai no narwkjakmarok nugo. Hakhe no yagulo
abo joto bororok no swrwnglai swrwnglai wngwi kubun mani kokthai bai pharlai
mani nukjago.
Phiya
ba, oro mokol kwlaithok wng kha, nukjago joto ni no nogo ringjakma mung khe
baithangni mani khuk ni kok bai tei phatar o khe kubun mani khuk
ni kokthai bai tei hai khe no swimani bo swio. Phiya tabuk o abo ni
pherlaima kisi sale nukjak kha tei mojomo bororok no baithangni bwsarok no
kokborok bai no pharlai bai manirok nuk kha.
Hai bo nugo, baksa baksa baithang no hoda o mojomo kuchuk
hwnwi b’khakanai, western culture hamjaknairok no mojomo nugo bohrok baithangni
bwsarok no kokborok bai pharyawi English bai phar lai mani rok nugo. Ayango khe
bohrok no dopha hamjakmani kok, mani kok kokborok tei hukumu- mukumu hamsa nani
rok no twiwi kotor kotor kok sawi bachamarok nugo. Omo hai kwbangma
kotor mungnang bororok tongo tei nugo.(O kok kebo no sului samani ya, kebo
ani ih kogo b’kha nangwi tong khe nakarja di.)
Chwrai phuru ma pori bo kha tei tabuk bo nugo.
Rwngrem kusu chwrai rok ni bijab (Samaj bijab) o swijak tongo. Tiprasarok ni
Ri-chum ni mung – Pachhra, Riya akorok hwnwi. Abohrok ni kokmung jesaphano wng
sithun. Phiya ba Tiprasarok ni thani abo yachak thok ya. Tiprasarok ‘Pachhra’
le hwn ya ta, abo no ‘Rignai’ se hwno tei ‘Riya’ bo hwn ya , hwno ‘Risa’. Phiya
ba hakhe no rwngnok rogo phrwngjagwi tongo. Abo chwng Tiprasarok ni thani
yachak thok wngwi se man ya. Omo twi kwbangma no tongo – takhuk tei bukhukrok
abo hai rok no twiwi chwng uansukthai jora sok phai kha.
No comments:
Post a Comment